Nie ma takiej kobiety, która by nie uwielbiała kosmetyków. Kupujemy je bardzo często na tzw. zapas bo przecież zawsze może nam się przydać mimo, że ulubiony puder bądź krem jeszcze nam się nie skończył. Przy tym wszystkim zapominamy o tym by kontrolować daty ważności. Przypominamy, że przeterminowane kosmetyki mogą być przyczyną nawet bardzo groźnych chorób. 

Gdzie można sprawdzić termin przydatności kosmetyku?

Termin przydatności kosmetyku możemy sprawdzić z tyłu opakowania, pojawia się tam symbol słoiczka z lekko uchylonym wieczkiem, a w nim podana ilość miesięcy, jaką kosmetyk może nam służyć po otwarciu np. 12M świadczy o dwunastu miesiącach możliwości używania bez szkodliwych zmian. Należy pamiętać by produkty kosmetyczne przechowywać w suchym i zacienionym miejscu.

Według prawa nie wszystkie produkty kosmetyczne muszą posiadać datę przydatności. Do tej grupy zaliczamy takie produkty, jak: lakiery, pianki do włosów, maseczki jednorazowe, perfumy, wody toaletowe i dezodoranty w sprayu. Bowiem tworzą one środowisko, które jest mało atrakcyjne dla bakterii czy grzybów.

Mogłoby się wydawać, że do tych produktów o nieograniczonej dacie przydatności można zaliczyć również produkty w kamieniu oraz sypkie, czyli: cienie do powiek, puder, róż. Nic bardziej mylnego. PH tych kosmetyków, a także ich podłoże sprzyja rozwojowi drobnoustrojów. Efekty ich działania możemy zaobserwować gołym okiem. W momencie gdy zaczynają zmieniać swoją konsystencję, pojawia się osad, zaczyna się rozwarstwiać, czy też zmieniać zapach. Dodatkowo puder sypki zaczyna się osadzać na wieczku i tworzą się grudki. Natomiast przeterminowany róż robi się bardziej tłusty, ciemnieje i nierówno rozprowadza.

Zmiany fizykochemiczne pozostałych produktów kosmetycznych takich jak kremy i balsamy to np. pojawienie się osadów, śluzu, zmętnienie, rozwarstwienie, brak homogenności, znacząca zmiana konsystencji, zapachu, barwy, zmiana pH, fermentacja, opadanie pigmentów oraz zmiana lepkości. Takie widoczne zmiany świadczą o wysokim zanieczyszczeniu, jednak niższe, niedostrzegalne gołym okiem, jest równie niebezpieczne. Konsekwencjami mogą być infekcje oczu, grzybice, zespół wstrząsu toksycznego lub zespół oparzonej skóry noworodków spowodowane przez gronkowiec złocisty.

Odporność mikrobiologiczna kosmetyku zależy od jego składu recepturalnego, przede wszystkim od ilości i jakości wody oraz od obecności substancji stanowiących pożywkę dla drobnoustrojów np. kolagen. Dodatkowy wpływ ma pH receptury, rodzaj i wielkość opakowania oraz zawartość inhibitorów ograniczających rozwój mikroorganizmów. Inhibitorami są składniki kosmetyków, które oprócz działania podstawowego, wykazują działanie bakteriobójcze oraz są to właściwe środki konserwujące o zamierzonym działaniu zapewnienia stabilności mikrobiologicznej.

Konserwanty, które są wprowadzane do kosmetyku muszą spełniać pewne warunki. Powinny być aktywne wobec szerokiego spektrum mikroorganizmów, działać w niskich stężeniach i szerokim zakresie pH, być rozpuszczalne w wodzie, nietoksyczne, niedrażniące, nieuczulające, pozbawione smaku, zapachu i koloru, obojętne chemicznie, odporne na działanie światła, tlenu, podwyższonej temperatury oraz być zgodnymi z innymi składnikami receptury i opakowania. Te wszystkie pożądane cechy uzyskuje się przez synergistyczne działanie kilku środków konserwujących, tzw. układ konserwujący (multicomponent preservative system).

Konserwanty muszą być dostosowane do receptury kosmetyku, rodzaju opakowania oraz przewidywanego okresu trwałości. W Unii Europejskiej wytyczne precyzują maksymalne dozwolone stężenie konserwantu, określają również wymagania dotyczące czystości mikrobiologicznej finalnego produktu oraz jego odporności na zakażenia. Najczęściej pojawiającymi się konserwantami w kosmetykach się parabeny i formalina (wodny roztwór formaldehydu).

Inaczej jest z certyfikowanymi kosmetykami naturalnymi. Stanowią one szczególną grupę kosmetyków, które mają ograniczoną listę składników aktywnych i konserwantów. Konserwanty jakie mogą się pojawić w kosmetykach naturalnych, to m.in. kwas dehydrooctowy (DHA), kwas benzoesowy, kwas sorbowy, kwas salicylowy, czy olejki eteryczne. Stosuje się również Tokoferol (potocznie wit. E), która oprócz właściwości podstawowych, wykazuje własności bakterio- i grzybobójcze. Największym minusem kosmetyków naturalnych jest ich krótki termin ważności, do 3 miesięcy. Problem ten pokonała polska firma Epona Cosmetics, która swoje naturalne kosmetyki umieszcza w innowacyjnych, próżniowych opakowaniach typu airless. To właśnie dzięki niesprzyjającemu środowisku dla mikroorganizmów, naturalne kosmetyki Epona mogą stać rok na półce i nadal będą dla nas bezpieczne.

zdj. kobieta.wp.pl