Atopowe zapalenie skóry (AZS) to jedna z najczęściej występujących alergicznych chorób skóry. Atopowe zapalenie skóry to choroba, która swoje główne źródło ma w genach pacjenta. Obecnie AZS uważane jest za chorobę cywilizacyjną, nadal jednak bywają problemy z jej prawidłowym zdiagnozowaniem. Czym jest atopowe zapalenie skóry? Jakie są objawy AZS i jak przebiega leczenie tej choroby?
atopowe zapalenie skóry przyczyny
Słowo „atopia“ pochodzi od greckiego „a”, co oznacza „bez” i „topos”, czyli „miejsce”. Atopia jest to skłonność do reagowania w specyficzny sposób na alergeny środowiskowe, tj. pyłki roślin, alergeny pokarmowe, sierść zwierząt. W przypadku atopii następuje nieprzewidywalna reakcja ze strony narządów bezpośrednio kontaktujących się z alergenami zewnętrznymi: układu oddechowego, oczu, przewodu pokarmowego i skóry. W ramach atopii mówimy o katarach siennych, astmie, atopowym zapaleniu skóry, atopowym zapaleniu spojówek itp.
Atopowe zapalenie skóry może być czasem czasami trudne do rozpoznania, musi je zdiagnozować lekarz dermatolog lub alergolog. Atopowe zapalenie skóry rozpoznaje się na podstawie objawów i wywiadu z pacjentem bazując na kryteriach diagnostycznych AZS (kryteria Hannifina-Rajki).
Może Cię zainteresować:
Główne objawy AZS:
- świąd,
- przewlekły i nawrotowy przebieg,
- charakterystyczna morfologia zmian i ich lokalizacja,
- osobniczy lub rodzinny wywiad atopowy.
Objawy mniejsze AZS
- akcentacja mieszków włosowych,
- biały dermografizm,
- fałd Dennie-Morgana,
- fałd szyjny,
- łupież biały,
- natychmiastowe reakcje skórne,
- nawrotowe zapalenia spojówek,
- nieswoisty wyprysk rąk i/lub stóp,
- nietolerancja pokarmów,
- nietolerancja wełny,
- podwyższony poziom IgE,
- rumień twarzy,
- rybia łuska,
- skłonność do nawrotowych zakażeń skóry,
- stożek rogówki,
- suchość skóry,
- świąd po spoceniu,
- wczesny wiek wystąpienia zmian,
- wyprysk sutków,
- zacienienie wokół oczu,
- zaćma,
- zaostrzenie po zdenerwowaniu,
- zapalenie czerwieni warg.
Obecnie atopowe zapalenie skóry uważa się za chorobę cywilizacyjną. Szacuje się, że w Europie dotkniętych jest nią około 50 mln ludzi, natomiast dzieci stanowią 20% chorych na całym świecie.
AZS z reguły rozpoznawane jest we wczesnym dzieciństwie, czego potwierdzeniem jest fakt, że ok. 85% przypadków pojawia się u dzieci przed ukończeniem 5. roku życia. Zdarza się również, że atopowe zapalenie skóry diagnozowane jest dopiero u osób pełnoletnich. Ponadto atopia częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn.
Atopowe zapalenie skóry może pojawić się w każdym wieku. Objawy AZS, charakter zmian skórnych oraz ich lokalizacja co do zasady dzielą się na trzy fazy:
- okres niemowlęcy,
- okres późno-dziecięcy,
- okres młodzieńczy i dorosły.
Podatność na atopowe zapalenie skóry uwarunkowane jest czynnikami:
- genetycznymi,
- drażniącymi (alergeny pokarmowe, powietrzno-pochodne),
- psychogennymi (stany silnie stresowe zwiększają możliwość wystąpienia i nasilają przebieg choroby),
- środowiskowymi i klimatycznymi (w wysokiej temperaturze i zwiększonej potliwości dolegliwości te często się nasilają).
atopowe zapalenie skóry objawy
AZS charakteryzuje się zaczerwienieniem i suchością skóry, swędzeniem oraz skłonnością do powtarzających się zakażeń bakteryjnych. Zmiany na skórze pacjenta mogą być widoczne na całej powierzchni skóry, jednakże najczęściej obejmują mogą obejmować całą powierzchnię skóry, jednak najczęściej występują na zgięciach łokciowych i kolanowych, na twarzy i szyi.
Skóra osoby chorej na AZS ma zaburzenia w budowie, w wyniku czego traci nawet 5 razy więcej wody niż skóra zdrowa. Nieszczelny płaszcz wodnotłuszczowy skóry z AZS, umożliwia wnikanie wewnątrz substancji drażniących i nadmierne odparowywanie wody. W ten sposób skóra dotknięta atopowym zapaleniem skóry szybciej traci nawilżenie i łatwiej ulega podrażnieniom.
Atopowemu zapaleniu skóry często towarzyszą inne schorzenia atopowe, takie jak na przykład astma oskrzelowa, katar sienny oraz alergiczne zapalenie spojówek.
atopowe zapalenie skóry leczenie
Kluczowym elementem leczenia AZS jest prawidłowa pielęgnacja skóry. Co istotne powinna być ona przestrzegana nie tylko w takcie nasilenia objawów, ale także gdy one ustąpią. Atopowe zapalenie skóry może utrzymywać się przez całe życie z okresami remisji i zaostrzeń. Atopowego zapalenia skóry nie da się wyleczyć, ale można zmniejszać i łagodzić jego objawy.
Głównym celem prawidłowej pielęgnacji skóry atopowej jest przywrócenie i utrzymanie odpowiedniego poziomu nawilżenia. Istotne jest również hamowanie rozwoju bakterii, mogących wpływać na pogorszenie stanu skóry.
Kilka razy dziennie należy stosować kremy zmiękczające, zwalczające suchość skóry i przywracające naturalną barierę. Do pielęgnacji skóry atopowej warto wybierać emolienty (np. lakobaza, diprobaza), czyli dermokosmetyki przeznaczone specjalnie dla skóry z AZS, a także olejki do kąpieli. Warto sięgnąć m.in. po:
- Bepanthen Sensiderm, krem – łagodzący świąd i zaczerwienienia powodowane przez podrażnienia skóry,
- Dermedic Emolient Linum Baby, krem nawilżająco-kojący,
- Emolium, emulsja do ciała – kompletny emolient zalecany do codziennej pielęgnacji skóry wrażliwej, suchej i skłonnej do podrażnień,
- La Roche-Posay Lipikar Baume AP+, balsam, sucha skóra,
- Mustela Stelatopia, balsam intensywnie natłuszczający,
- Oillan med+, balsam intensywnie natłuszczający.
U osób z ciężkimi objawami atopowego zapalenia skóry stosuje się pomocniczo sterydy. U osób, u których testy alergiczne wyjdą pozytywnie, lekarz może dodatkowo przepisać preparaty antyhistaminowe. U dorosłych można również stosować fototerapię – naświetlanie ultrafioletem A i B.
Nie należy używać mydła do mycia zmienionych chorobowo miejsc, ograniczyć kąpiele. Ubrania, które bezpośrednio stykają się ze skórą osób chorych na atopowe zapalenie skóry, powinny być prane w delikatnych proszkach, ponadto po praniu warto zastosować dodatkowe płukanie, aby usunąć ewentualne substancje drażniące. Ważne jest także to, by nie zakładać nowych ubrań bez wcześniejszego prania, z uwagi na fakt, że mogą one zawierać drażniące substancje.
Dodaj komentarz
Bądź pierwszy!