Nietrzymanie moczu to wstydliwy problem, do którego rzadko potrafimy się przyznać, nawet naszym najbliższym. Jak wskazują statystyki zaledwie około 25% pacjentek informuje lekarza o swoim problemie. Natomiast ponad 40% trafia do specjalisty dopiero po kilku latach od pojawienia się pierwszych objawów. Czym jest nietrzymanie moczu i czy ginekologia estetyczna oferuje rozwiązania dla pań, które cierpią na tę dolegliwość?

Czym jest nietrzymanie moczu?

Nietrzymanie moczu (NTM) to według definicji niezależny od woli wyciek moczu. Zaburzenie to występuje według danych epidemiologicznych u około 10% populacji.

International Continence Society (ICS) wyróżnia następujące rodzaje nietrzymania moczu:

• wysiłkowe nietrzymanie moczu – wyciek moczu podczas wysiłku fizycznego, kichania, kaszlu, czyli wykonywaniu czynności,
• naglące nietrzymanie moczu – wyciek moczu poprzedzony uczuciem parcia naglącego (nagłej, niemożliwej do opanowania potrzeby oddania moczu),
• mieszane nietrzymanie moczu – wyciek moczu związany z parciem naglącym oraz wysiłkiem, kichaniem, kaszlem.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

Nietrzymanie moczu występuje dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Panie są bardziej narażone na NMT w przypadku ciąży i zmieniającego stan układu rozrodczego porodu. Dotyczy to przede wszystkim wysiłkowego nietrzymania moczu, które pojawiają się przy zwiotczeniu mięśni pochwy oraz osłabieniu włókien mięśni dna miednicy (mięśnie Kegla). Szacuje się, że ta postać dotyka ok. 49% wszystkich osób z problemem nietrzymaniem moczu.

Z uwagi na osłabienie mięśni dna miednicy, które nie zaciskają prawidłowo cewki moczowej, mocz wycieka bezwiednie z pęcherza, gdy rośnie w nim ciśnienie. Do „popuszczania” moczu najczęściej dochodzi podczas wysiłku fizycznego, ale również w trakcie kaszlu, kichania lub śmiechu. Przyczyn osłabienia mięśni dna miednicy jest kilka, należą do nich: ciąże, porody, menopauza, niektóre operacje ginekologiczne, wiek (naturalne osłabienie mięśni wraz z wiekiem), a także otyłość (jest powodem dodatkowego obciążenia tych mięśni).

Zespół pęcherza nadaktywnego

Mówiąc o nietrzymaniu moczu nie można pominąć zespołu pęcherza nadaktywnego (overactive bladder – OAB), który definiowany jest jako występowanie parcia naglącego, częstomoczu dziennego i/ lub nocnego z nietrzymaniem moczu albo bez tego objawu. Częstomocz to oddawanie moczu – powyżej 8 razy dziennie, natomiast nocne wstawanie do toalety, przynajmniej dwa razy w ciągu nocy (inaczej – nokturia). Potocznie zaburzenie to jest nazywane pęcherzem nadreaktywnym lub nadreaktywnością pęcherza.

Przyczyny nadreaktywności pęcherza nie są do końca poznane. Specjaliści biorą pod uwagę zaburzenia neurologiczne związane z centralnym i obwodowym układem nerwowym, zmiany w dolnych drogach moczowych, styl życia (siedzący tryb pracy, otyłość, dieta – alkohol, kofeina, palenie tytoniu).

Leczenie

W przypadku nietrzymania moczu stosowane jest leczenie zachowacze, w tym: ćwiczenia, fizykoterapia, farmakoterapia lub chirurgicznie. Leczenie farmakologiczne polega na podawaniu preparatów ograniczających nadmierne skurcze pęcherza, a w przypadku kobiet także gałki dopochwowe. Natomiast leczenie operacyjne przeprowadzane jest w cięższych postaciach nietrzymania moczu i sytuacji, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów. Odpowiednia metoda leczenia jest dobierana przez lekarza po przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego.

Jeśli mówimy o medycynie estetycznej, to w przypadku NMT przeprowadzane są zabiegi z wykorzystaniem lasera (Mona Lisa Touch, Erb-Yag Fotona Dualis SP, Juliet). Promień lasera działa na ścianki pochwy, powodując ich napięcie oraz obkurczenie. Laser powoduje namnażanie włókien kolagenowych i śluzówki oraz sprzyja obkurczaniu istniejących tkanek poddanych zabiegowi. Metoda z wykorzystaniem działania lasera prowadzi przede wszystkim do wzmocnienia powięzi wewnątrzmiedniczej, ścian pochwy oraz całego obszaru ujścia cewki moczowej.

Jednym z najnowszych osiągnięć medycyny przy zespole pęcherza nadaktywnego jest wykorzystanie toksyny botulinowej. Botox wstrzykiwany jest do ściany pęcherza przy pomocy specjalnej igły i cystoskopu. Iniekcje prowadzą do znaczącego zwiększenia jego pojemności i podatności, obniżenia ciśnienia śródpęcherzowego oraz znacznej redukcji przykrych objawów. Skuteczność takiej terapii wynosi ponad 60%. Jedno podanie wystarczy, aby objawy u pacjenta ustąpiły nawet na 9 miesięcy. Przeciwwskazaniem do terapii toksyną botulinową są inne choroby układu moczowego czy zaburzenia przewodzenia nerwowo-mięśniowego.

Ważne

Osoby, które cierpią na problemy z utrzymaniem moczu powinny skonsultować się ze specjalistą – lekarzem ogólnym, urologiem lub ginekologiem. Trzeba mieć bowiem świadomość, że problem nietrzymania moczu z reguły sam nie znika, bowiem niestymulowane mięśnie wiotczeją i stają się coraz słabsze.

Źródła:

• „Klasyfikacja nietrzymania moczu i sposoby leczenia” – Paweł Dębiński, Tadeusz Niezgoda, Przegląd Urologiczny 2014/5(87)
• „Pęcherz nadreaktywny i naglące nietrzymanie moczu – choroba jednostki czy choroba społeczeństwa. Etiologia i leczenie.” – Stanisław Wroński, Piotr Radziszewski, Daniel Lewczak, Przegląd Urologiczny 2010/5 (63)
• „Nowe opcje terapeutyczne w leczeniu nadaktywnego pęcherza moczowego” – Konrad Futyma, Tomasz Rechberger, Przegląd Urologiczny 2008/6 (52)
• nmt.pl